Lịch sử giải IRONMAN 70.3 World Championship.

Đây đã là năm thứ 10 của giải rồi. Trong một số bài viết trước, tôi cũng có rải rác viết về giải World Championship (WC) này. Thôi thì hôm nay cũng biên ra một bài tóm lược về giải danh giá nhất nằm trong chuỗi cự li Half này nhé.

Nếu như IRONMAN World Championship ở Kona là bất di bất dịch theo nghĩa đen nhất thì IRONMAN 70.3 World Championship lại lang bạt như một gã giang hồ.

Nói thế là vì địa điểm tổ chức các giải đã có sự luân phiên thay đổi. Điều này tạo điều kiện cho WTC quảng bá hình ảnh ở địa phương đó, vừa kiếm thêm một mớ tiền từ các nước bỏ thầu đồng thời kích thích dân đi thi đấu vừa đi du lịch nữa. Quả là một đòn trúng ba đích. Cao thật.

Từ nơi tổ chức

Từ năm khai sinh là 2006 (nhưng thực tế trước đó là Half Ironman có từ năm 2001 ở Anh, xa hơn nữa là cự li Half ở giải Superfrog từ tận năm 1979 cơ) WC đã có những thay đổi về địa điểm như sau:

Năm 2017, nước Mỹ sẽ chào đón sự trở lại của đứa con hoang đàng này.

- 2006-2010: tổ chức ở trung tâm đầu não của WTC là tiểu bang Florida, Mỹ.
- 2011-2013: ở tiểu bang Nevada, Mỹ.
- 2014: Mont-Tremblant, Canada.
- 2015: Zell Am See, Áo.
- 2016: Mooloolaba, Queensland, Úc.
- 2017: tiểu bang Chattanooga, Mỹ.
- 2018: đang cạnh tranh giữa Nice (Pháp), Budapest (Hung) và Port Elizabeth (Nam Phi).
- 2019: được biết là Cebu, Phi Luật Tân đã nộp đơn xin tham gia rồi. Nếu trúng chắc là phê lắm.

Đến những huyền thoại 
Là các Nhà vô địch ở các giải WC này, tất nhiên đó là những tên tuổi lớn và phần lớn họ vẫn đang còn thi đấu đỉnh cao đến tận hôm nay.

Những người đạt chức vô địch 2 lần

- Micheal Realert (2009-2010). Là người đầu tiên bảo vệ và vô địch hai lần ở cự lí 70.3 WC. Micheal có người anh Andreas cũng rất nổi tiếng với 3 lần về nhì ở Kona.
- Craig Alexander (2006, 2011). Tôi đến với bộ môn này cũng nhờ xem anh thi đấu vào những năm 2010. Mặc dù đã qua thời kì đỉnh cao nhưng anh vẫn là một trong các tượng đài lớn của Triathlon cự li dài. Crowie là người đầu tiên gom đủ hai chức vô địch WC ở cả hai nội dung vào năm 2011.

Crowie vô địch năm 2013. Năm đó lần đầu tiên xem live mà phê luôn.

- Sebastien Kienle (2012-2013). Tuổi trẻ tài cao và cực mạnh ở đạp xe là những gì người ta nhớ về nhà vô địch khi anh đăng quang dưới 30 tuổi.
- Melisa Hauschildt (2011,2013). Cô gần như vô danh khi đăng quang vào năm 2011 ở Henderson, Nevada. Sau đó, gần như Mel càn quét hết chức vô địch trong 3 năm ở các giải khu vực mà cô tham gia. Sau 1 năm chấn thương thì Mel quay trở lại và bỏ túi chức vô địch châu Âu vào tháng 7 vừa rồi.
- Daniella Ryf (2014-2015). Thế lực của hiện tại, đương kim vô địch nữ ở hai nội dung WC. Năm nay, cô vẫn là ứng cử viên sáng giá nhất vô địch ở nước Úc. Nếu làm được, cô là người đầu tiên có 3 danh hiệu WC liên tiếp.

Liệu Daniella Ryf có lập nên kỉ lục mới bằng chức vô địch không?

Hệ thống giải vòng loại.

Với sự bùng nổ của mình thì năm 2016 có đến 89 giải (một kỉ lục) Ironman 70.3 làm vòng loại. Mùa giải bắt đầu từ ngày 19/7/2015 ở Racine, Wisconsin và kết thúc 3/7/2016 ở Hagesund, Nauy. Tất nhiên là giải tổ chức ở Đà Nẵng xứ mình cũng nằm trong hệ thống này rồi.

Tùy vào quy mô của mỗi giải, số lượng người đi WC sẽ thay đổi

Chính vì số giải đông như vậy nên số lượng VDV tham gia (chưa chính xác) là đến 3000 người (cũng là một kỉ lục). Một giải WC diễn ra thì vòng loại 2017 đã được tổ chức rồi đó.

Đến với nước Úc vào cuối tuần này, đoàn Việt Nam sẽ có 4 người đại diện để tranh tài. Xin được chúc tất cả mọi người có những trải nghiệm và kết quả thật tốt.

Vietnam Mountain Marathon 2016 - Đường đua.

Sau ngày offlines với nhóm, tôi đưa lên Blog các mô tả đường đua mà tôi đã có dịp xông pha trong hai năm qua. Có thể nói, Ban tổ chức đã bố trí một đường đua khá là khoa học nhất là về các check point (CP). Thời gian xuất phát và Cut Off Time (COT) cũng được đánh dấu rất chuẩn. Nguyên bản bài này được làm từ file Power Point, thành ra bạn nào thích các animation thì có thể down ở link cuối bài.

Nhìn anh chàng trong logo vậy chứ không phải vậy đâu nghen. :)

Mục tiêu của bài viết này là tôi đi vào chi tiết khoảng cách giữa các điểm CP. Tôi nhận thấy đoạn đường mỗi CP đều có những nét đặc trưng rất riêng và có những yêu cầu thời gian nhất định. Như đã nói, xin được nhắc lại về các cung đường và thời gian xuất phát như sau.

- 100K: xuất phát 11 giờ đêm, tổng COT: 23 tiếng và lần lượt là
CP103 - COT 6 tiếng (5 giờ sáng) - 34k;
CP3 - COT 12 tiếng (11 giờ trưa) - 60k;
CP5 - COT 16.5 tiếng (3 giờ 30 chiều) - 78K;
CP6 - COT 18.5 tiếng (5 giờ 30 chiều) - 85K;
CP7 - COT 20.5 tiếng (7 giờ 70 tối) - 92K


- 70K: xuất phát 4 giờ sáng, tổng COT: 18 tiếng.
CP3 - COT 7 tiếng (11 giờ trưa) - 30k;
CP5 - COT 11.5 tiếng (3 giờ 30 chiều) - 48K;
CP6 - COT 13.5 tiếng (5 giờ 30 chiều) - 55K;

- 42K: xuất phát 7 giờ 30 sáng, tổng COT: 15 tiếng
CP5 - COT 8 tiếng (3 giờ 30 chiều) - 20.5K;
CP6 - COT 10 tiếng (5 giờ 30 chiều) - 27K.

- 21K: xuất phát 9 giờ 30 sáng, tổng COT: 8 tiếng

Do tất cả các cung đường đều trùng lên nhau, nói thì phức tạp nhưng các bạn xem hình là hiểu liền, nên BTC cố định các điểm CP và thời gian COT đều giống nhau. Điều này rất tiện theo dõi. Bài viết này tôi chưa có dữ liệu của 30k đầu tiên của cự li 100k nên sẽ bắt đầu bằng km thứ 70 của toàn bộ cuộc đua.

Các mốc đánh dấu các điểm xuất phát. Bạn nên in cao trình của các cự li mà mình thi, ép plastic lại, đính vào balo nước để tiện theo dõi.

Xin được điểm qua tổng quát một lượt các Check Points được đánh số từ 1 đến 7. Riêng 3 CP của 30k đầu của 100k sẽ là 101, 102 và 103.

Điểm phân bổ các CP. Sao đỏ là nơi dặt các COT.

1. Check Point 1:
- Cách vị trí xuất phát: 12.3K.
- Thời gian dự kiến hoàn thành: 2 tiếng - 2 tiếng 30.
- Độ khó: cấp 1.

Đây là đoạn đường theo tôi là dễ thở nhất vì đã có đến 6k chạy ở đường nhựa. Chạy trong đêm nhưng với đèn pin (bắt buộc) và không khí mát mẻ thành ra dễ chịu. Các con dốc chưa thực sự lớn. Lưu ý cẩn thận tránh ngã khi xuống dốc.

2. Check Point 2:
- Cách CP1: 9.4K.
- Quãng đường đã chạy được: 21.6K.
- Thời gian dự kiến từ CP1 - CP2: 2 tiếng - 2 tiếng 30
- Độ khó: cấp 2.

CP2 được bố trí trong một quán nước nên bạn có thể tranh thủ mua nước ngọt hoặc bánh trái lặt vặt. Cung đường có chạy băng qua và men theo các con suối nhỏ. Cẩn thận các rìa đá. Nếu bạn đấy CP2 lúc 9h (sau 5 tiếng chạy) thì lưu ý là chỉ còn 2 tiếng nữa để hoàn thành COT đầu tiên ở CP3.

3. Check Point 3 - điểm xuất phát Cự li 42K. 
- Cách CP2: 8.5K
- Quãng đường đã chạy được: 30K.
- Thời gian dự kiến từ CP2 - CP3: 2 tiếng - 2 tiếng 30
- Độ khó: cấp 3.

Lưu ý đây là điểm COT đầu tiên. Thời điểm COT là 11 giờ trưa. Cung đường chạy mặc dù nhìn thì lên dốc liên tiếp nhưng không quá khó. Sau khi chạy ở đường để thấy dãy Hoàng Liên Sơn bên tay trái, Runners sẽ theo các đường siêu nhỏ để vào đường nhựa rộng rãi. Năm ngoái tôi mua hai quả lê 10K ăn ở đây ngon tuyệt. CP3 sẽ chỉ là cái lều nhỏ tạm có nước, chuối và sổ ghi thời gian thôi nhé. Các bạn 42K cũng sẽ xuất phát ở đây và tất cả đều tiếp tục hành trình xuống CP4.

4. Check Point 4
- Cách CP3: 12.2k.
- Quãng đường đã chạy được: cự li 70 - 42.2k / cự li 42: 14.2k.
- Thời gian dự kiến từ CP3 - CP4: 3 tiếng - 4 tiếng.
- Độ khó: cấp 5.

Cung đường này tôi ưu ái là đoạn khó nhất trên tất cả các chặng. Bùn ướt, bùn trượt, đường nhỏ là những trở ngại nhưng bù lại đây là đoạn siêu đẹp nhất trên tất cả luôn. Sương mờ ở thung lũng, suối nước hoan ca là những thứ mọi người có thể thấy. Trong cả hai năm, đây là những đoạn mà cảm giác mong chờ về đến trạm nghỉ là nhiều nhất (chắc tại đói quá nữa mà).

5. Check Point 5 - điểm xuất phát cự li 21K.
- Cách CP4: 6.3k.
- Quãng đường đã chạy được: cự li 70 - 48.5k / cự li 42: 20.5k.
- Thời gian dự kiến từ CP4 - CP5: 2 tiếng - 3 tiếng.
- Độ khó: cấp 4.

COT đầu tiên của cự li 42 và thứ 2 của cự li 70. Tất cả đều có hiệu lực lúc 3 giờ 30 chiều. Cung đường sẽ có phần đầu chạy trên các triền ruộng bậc thang, có năm có lúa năm không. Đoạn nào ruộng khô mà trơ cả gốc rạ thì quất chạy trên ruộng luôn. Lưu ý dùng gậy để tăng thêm thăng bằng vì rớt chân xuống ruộng mà kéo lên thì khả năng tuột giày là khá cao đó.

Sau khi chạy dọc theo bờ trái của con sông, chúng ta băng qua một xóm nhỏ, con đường quốc lộ 4D (tuyến đường Lào Cai - Sapa) rồi đến cái trạm (lều) của BTC. Năm ngoái, LDR đã có một sự hỗ trợ không hề nhẹ ở điểm này với mì tôm, xúc xích, trứng, hành ăn vào mà sướng hết cả người. Nhớ dừng kí tên ở chỗ BTC cách đó tầm chục mét và lưu ý cái bảng "7km tới lên dốc liên tục"

6. Check Point 6
- Cách CP5: 7.5k
- Quãng đường chạy được: cự li 70 - 56k / cự li 42: 28k.
- Thời gian dự kiến từ CP5 - CP6: 2 tiếng - 3 tiếng.
- Độ khó: cấp 4.

Sau khi lê lết, bò, trườn, chạy, đi bộ các kiểu để như tôi đã từng nói cách đây hai năm "qua cái đỉnh dốc này lại thấy cái dốc khác". Bề mặt đường không còn bùn đất các kiểu nữa vì ở đây xe máy vẫn chạy ngon lành. Năm ngoái có mấy bạn đi lạc xuống bờ suối vì có thể miếng đánh dấu đường bị các em di dời ra chỗ khác. Qua các đoạn có các cây tre cao chót vót là ta thả dốc để đến CP6. Tôi gọi là CP mì tôm vì năm 2014, đây là nơi tôi ăn mì tôm ngon nhứt, húp hết sạch cả nước lẫn cái.

CP6 cũng là nơi đặt COT cuối cùng cho toàn bộ hành trình. Thời gian là 5 giờ 30 chiều. Bên cạnh quán sẽ có cái xe ye tế. Bạn nào không xong cái này là a lê hấp, lên xe về Topas cách đó chừng 5 cây số.

7. Check Point 7

- Cách CP6: 7k
- Quãng đường chạy được: cự li 70 - 63k / cự li 42: 35k.
- Thời gian dự kiến từ CP6 - CP7: 1 tiếng 30 - 2 tiếng 30.
- Độ khó: cấp 2.

Là đoạn đường duy nhất với việc thả dốc đúng nghĩa từ cao xuống thấp. Cũng nên cẩn thận vì các chấn thương có thể xảy ra khi đổ đèo. Đường đẹp và thấy ai có ý chụp ảnh thì tranh thủ tạo dáng luôn.

8. Check Point 8 và về đích.

Là một điểm đặt thêm khi vừa băng qua đỉnh Silverstone huyền thoại. Dốc Silverstone thì khỏi nói nữa nhé vì tôi cũng khoái cái hình tượng Vùng Xác sống (Zombie Zone) để có thể tả về cảnh vượt con dốc. Tôi hai năm năm nào cũng trên đỉnh núi lúc ngày đã tàn thành ra đúng nghĩa là mò mẫm để xuống dốc và tránh các hòn đá có thể trượt.

Rồi đường nhựa, rồi ánh đèn Topas, nhạc dập dình cũng là lúc tất cả mọi người cùng nhau chúc mừng rồi đó.

Lời bạt cuối: tất cả những nhận xét và đánh giá trên của tôi đều là tự cảm nhận của cá nhân. Để có một thi an toàn và thành công, bạn cần phải chuẩn bị thật kĩ từ check list các vật dụng, sức khỏe, tinh thần. Đây là một cuộc thi khó thành ra bạn càng đầu tư vào nó thì kết quả của bạn càng ngọt ngào.

Chúc tất cả may mắn trên núi rừng Tây Bắc

Thống kê - Vietnam Mountain Marathon 2016 - Tiếp tục Tăng trưởng.

Năm ngoái, tôi có viết bài về thống kê số liệu người tham gia của Vietnam Mountain Marathon 2015. Để đo mức độ thành công của một giải, tôi nghĩ cần có 3 yếu tố then chốt:

- Sự háo hức mong chờ của người tham gia.
- Phản hồi tích cực của người tham gia sau khi giải kết thúc.
- Tăng trưởng về số lượng người chơi mỗi năm.

Hiện tại, số lượng người tập luyện và thi đấu các giải ở Việt Nam vẫn là một "ẩn số" nói chính xác hơn là không ai biết thực tế của những giải đó có bao nhiêu người tham gia. Cái này càng củng cố thêm về giả thuyết tốt khoe xấu che đi. Tuy vậy, vẫn có 02 điểm sáng đó là IRONMAN 70.3 Vietnam và Vietnam Mountain Marathon. Họ có điểm chung là bên cạnh sự thành công về sức hút thì luôn công bố danh sách các VDV sẽ tham gia các giải (hay là đặt vấn đề ngược lại là vì công bố danh sách VDV nên giải đó thành công, tùy các bạn suy diễn).

Tôi nghĩ khi công bố Danh sách sẽ có các điểm lợi như sau:

- Sự thành thật: ừ, giải của tôi còn bé và nhỏ đó. Các bạn VDV hãy đến ủng hộ chúng tôi và cùng có những trải nghiệm độc đáo. Điều này rất quan trọng trong những thời kì trứng nước. Tôi đánh giá cao điểm này.

- Sự minh bạch: nền báo chí của chúng ta luôn thích những cái gì hoành tráng. Để rồi những con số to vật vã từ các thông cáo báo chí làm chúng ta ngây ngất với những số lên đến 4 con số. Thực tế thì mọi người cùng biết thế nào.

- Sự thúc đẩy: Ê mày thấy chưa? Tao có tên trên danh sách rồi đó. Mau đăng kí đi nghe mày? Nghe là sốt ruột liền để rồi mọi người ráng thêm chút nữa để có thể đồng hành cùng những người bạn ăn tập bấy lâu nay có những bức ảnh để đời.

- Sự khích lệ: tôi biết khi tôi viết những cái thống kê này, bản thân tôi có số liệu để khai thác. Khi đó tôi sẽ khích lệ chính bản thân tôi. Điều này chứng tỏ một trong các yếu tố tôi nói ở trên, háo hức. Và khi háo hức, tôi sẽ chuẩn bị kĩ hơn, tính toán đầy đủ hơn để có một cuộc thi thành công. Khi thành công, tôi blog tiếp cho giải. Cứ thế, cứ thế.

Thôi, dông dài cho mở bài để bây giờ vào thân bài.

Năm ngoái, sau khi hoàn thành và đang ngồi bên bể nước để cọ rửa đôi giày khỏi những bùn đất dày cộm thì tôi nghe là năm sau có 100k. Vậy là xong, năm sau sẽ quay lại. Nhưng rồi những kế hoạch dành cho Triathlon khiến tôi văng ra những gì thuộc về trail. Một anh trong nhóm trách là kể từ khi đặt mông lên con ngựa sắt là tôi quên ngay chạy dài. Tôi phải thừa nhận là như vậy.

Để rồi bây giờ, tôi làm cái thống kê sau khi ngâm cứu số liệu từ web như sau:

- Tổng số VDV tham gia: 1,441 người. Trong đó Nữ 568 người (39%) và Nam 873 người (61%).

- Về Quốc gia tham gia và chi tiết từng nội dung, các bạn xem hình.

Có thể thấy sức hút của giải VMM đặc biệt mạnh ở khu vực Đông Nam Á, điều này cũng có thể lí giải là VMM từ năm ngoái đã nằm trong một phần của hệ thống tính điểm của Asia Trail Master (ATM) nên những bạn nào có kế hoạch thì hẳn nhiên phải đến rồi.

Chúng ta cùng so sánh chi tiết của 9 nước đứng đầu nhé, chiếm hết 95% rồi. Phần còn lại 5% dành cho các nước còn lại.

Còn bây giờ, hãy nhìn sâu hơn vào các 04 nước dẫn đầu cũng là 4 nước hàng xóm của chúng ta.

Và ở Việt Nam luôn, một điều "hơi bất thường" ở đây một chút là số lượng đăng kí 42K của đoàn chúng ta tăng đột biến. Theo logic của tôi thì thông thường đỉnh của giải sẽ là nội dung dễ nhất và số lượng tham gia đông nhất. Ở VMM thì tôi bỏ qua 10K vì nó dễ quá. Người ta bỏ tiền đi du lịch thì đi cho đáng luôn nên 3 nước Thái, Mã, Sing đều có tỉ lệ cao nhất ở 21k và sau đó giảm dần xuống khi độ khó tăng lên.

Rồi bây giờ chúng ta đi vào phần giới tính đi. Xin được nhắc lại là có đến 39.4% là các chị em đeo ba lô nước, gậy gộc chinh chiến Sapa. Không hề ít tí nào nếu không nói là nhiều là đằng khác.

Quãng đường càng ngắn thì tỉ lệ chị em càng cao.

Nam giới không phải thống trị ở tất cả các cự li nữa mà điều đó đang nằm ở trong tay chị em ở cự li 10K.

Chi tiết hơn về 4 nước Đông Nam Á.

21K là nơi có tỉ lệ của chị em phụ nữ nhà mình tham gia nhiều nhất và 10k là nơi chị em phô trương sức mạnh

Trên đây là những thống kê của tôi để mở màn cho một giải VMM mới. Những số liệu này tôi lấy hoàn toàn từ web đã được công bố của BTC. Trị số có thể thay đổi nữa vì nghe đâu còn đến 60 suất nữa. Hi vọng tôi cũng có tên trong phần còn lại này.

Chúc mọi người chuẩn bị thật tốt và núi rừng Tây Bắc với các con đường đầy bùn trộn cứt trâu sẽ chào đón tất cả chúng ta.

Lịch sử Ba Môn Phối hợp ở Thế Vận Hội.

Nhân mùa Olympic với sĩ khí cao ngút trời từ các tấm huy chương của nước nhà, tôi cũng tát nước theo mưa, dịch cái bài này để cùng nhau nhìn lại lịch sử. Bài viết được viết bởi Brad Culp, đăng trên trang ironman.com vào ngày 5/8 vừa rồi. Brad là một nhà báo của chuyên trang Competitor và tất nhiên ông cũng là một VĐV Ba Môn phối hợp cứng cựa.

Một cái nhìn về lịch sử

Trong tháng này, Ba môn phối hợp sẽ đánh dấu sự hiện diện lần thứ năm có mặt tại các kì Thế vận hội. Nếu bạn chưa rõ về câu chuyện làm sao bộ môn được khai sinh và phát triển ở San Francisco và Hawaii này bước lên tầm quốc tế, hãy đọc bài bên dưới nhé.

Nguồn gốc của Ba môn phối hợp có thể được truy ra từ nước Pháp vào những năm 1920 khi một số giải thi đấu được tổ chức với sự kết hợp của rất nhiều cự li của bơi, đạp xe và chạy (tất nhiên là không theo thứ tự như bây giờ). Nhưng cụ thể hơn nữa thì quay trở lại năm 1974 ở San Francisco khi Câu lạc bộ San Francisco Track tiến hành một giải thi ở Vịnh Mission bao gồm 5.3 miles chạy (8.5k), 5 mile đạp (8k) và bơi 600 yard (ít hơn 600m chút). Những năm sau đó, thứ tự có sự thay đổi để thành Bơi, Đạp xe và Chạy bộ và cuộc thi cũng được chuyển đến đảo Fiesta ở San Diego. Trong thời kì đầu này, thuật ngữ Triathlon cũng đã bắt đầu được sử dụng.

Từ San Diego đến Hawaii.

Trong hai năm đầu tiên của cuộc thi ở San Diego có sự góp mặt của bác Sĩ quan US Navy John Collins và vợ Judy. Năm 1977, hai vợ chồng nhà Collins có một cuộc tranh luận tại lễ trao giải ở Câu lạc bộ bơi Waikiki với chủ đề là người bơi và người chạy ai là những người khỏe hơn. Lúc đó, Collins đưa ra một bài báo đăng trên tạp chí Sport Illustrated nói là Nam VDV đạp xe người Bỉ Eddy Merckx là người có thể trạng khỏe nhất trên thế giới. Để giải quyết cuộc tranh luận, cả nhóm sẽ tham gia vào một cuộc thi với đề xuất của Collins là sẽ kết hợp cả 3 môn đang được tổ chức ở Oahu vô một luôn - bơi 2.4 dặm Waikiki Rougwater; đạp xe 112 dặm quanh Oahu và Marathon Honolulu. Ai mà về đích trước tiên, chúng ta hãy gọi đó là IRONMAN, câu nói nổi tiếng này cũng xuất phát từ đây.

Đến tháng 2 năm sau, 15 VĐV tham gia vào cuộc thi IRONMAN đầu tiên và Gordon Haller, một chuyên viên liên lạc hải quân đã là người về đích đầu tiên với thời gian 11:46:58. Cuộc thi nhanh chóng phát triển và thông qua một bài viết trên Sport Illustrated vào năm 1979, đã có 50 VĐV đến tranh tài.



Năm 1981, Collins chuyển giao lại cho Valerie Silk, người đã quyết định thay đổi địa điểm thi đấu ở Big Island vào năm 1982, đó cũng là năm duy nhất có đến 02 giải tổ chức trong cùng một năm. Đó cũng là năm đánh dấu một trong những ấn tượng nhất của bộ môn khi Julie Moss, người đã ngã gục khi chỉ còn cách vạch đích một vài mét và bị mất chức vô địch vào tay Kathleen McCartney. Hình ảnh cô Julie Moss kêu gào thảm thiết và lê lết về đích đã được chương trình thể thao Wild World of Sports của ABC ghi lại. Để rồi, vào tháng 10 cùng năm đó, đã có hơn 2000 người đăng kí tham gia nhưng Silk quyết định chỉ có 1000 người được thi đấu.

Vai trò tiên quyết của Les McDonald

Năm 1982 là một dấu mốc quan trọng của Ba môn phối hợp và cũng là năm được xem là có những nền tảng cơ bản đầu tiên cho việc đưa vào Thế vận hội. Sự chú ý của truyền thông nhất là sau màn trình diễn của Julie Moss bò về đích đã làm tăng lên nhu cầu về các giải đua, đặc biệt ở Bắc Mĩ. Ngay sau đó, Jim Curl và Carl Thomas xây dựng một U.S Triathlon Series (USTS) và lập ra cự li Bơi 1.5k, Đạp xe 40k và chạy 10k cho hệ thống thi đấu của họ. Cùng năm, Tri-Fed, liên đoàn đầu tiên của Ba môn phối hợp cũng được thành lập (sau này trở thành USA Triathlon). Một năm sau đó, VDV đã từng thi IRONMAN Les McDonald thành lập liên đoàn Bristish Columbia Triathlon (sau này cũng thành Triathlon Canada). McDonald có lẽ là nhân vật quan trọng và gây nhiều tranh cãi nhất trong lịch sử Triathlon. Ngoan cố, hung hăng, bộc trực và làm việc như điên là đặc tính của gã đàn ông gốc Tân -Ái Nhĩ Lan này.

Năm 1983, trước thềm của Thế vận hội mùa hè 1984 tổ chức ở Los Angeles, Chủ tịch IOC lúc đó là Juan Antonio Samaranch đã có một chuyến công du, nhất là sau khi ông xem một môn thể thao mới lạ trên TV. Nó được phát sóng nằm trong hệ thống của giải USTS và sau khi xem xong Samaranch như bị bỏ bùa. Nó cần phải được đưa vào thi đấu ở Thế vận hội, ông già quyền lực nhất IOC đã nghĩ vậy. Ông bắt đầu tìm kiếm các bang chủ và tổ chức đang điều hành các giải và khi ở Vancouver, ông đã gọi điện ngay đến cho McDonald.

Tôi là Juan Antonio Samaranch. Anh giúp tôi đưa môn Triathlon vào Thế vận hội được không?

Chẳng có bất kì một sự chuẩn bị gì cả, McDonald phán ngay cái rụp "Có" (nếu là tôi thì tôi cũng phán ngay nếu Thomas Bach gọi) và Ba môn phối hợp đường đường chính chính trên hoan lộ tiến vào thánh đường Olympic. Ngay sau đó, Gunnar Erikson, một thành viên người Thụy Điển của IOC được bố già Samaranch chỉ định để hỗ trợ McDonald để từng bước thành lập một Liên đoàn. Để rồi Liên đoàn Ba Môn Phối hợp Thế giới (TFI - Triathlon Federation International) được thành lập với các thành viên Curl, Silk và thêm một số thành viên là Giám đốc cuộc đua các giải ở Mĩ. Bên kia đại dương, Liên đoàn Ba Môn Phối hợp châu Âu (ETU - European Triathlon Union) cũng ra đời dưới sự điều hành của Joop Van Zanten, một người Hà Lan. Hai tổ chức đã có những buổi làm việc và sau đó hai năm, TFI chính thức được thành lập và Van Zanten là chủ tịch đầu tiên. Tuy nhiên, vì một số vấn đề từ tài chính và sự kiểm soát, McDonald được lựa chọn để làm người giám sát (arbitrator - dịch sao cho hay ta?) cho cả hai đơn vị.

Từ đó, mọi chuyện bắt đầu trở nên bát nháo. Những người châu Âu muốn giải IRONMAN ở Hawaii là một giải vô địch thế giới chính thức dựa trên ý tưởng của Valerie Silk. Nhưng sau khi chứng kiến những vấn đề phát sinh giữa hai phe, Valerie quyết định sẽ không để cuộc đua của cô nằm trong hệ thống của TFI và tách ra luôn khỏi ETU để tổ chức ở Bắc Mĩ.

Chứng kiến những thất bại về việc hợp nhất, Samaranch đưa ra một ý tưởng là để Triathlon tham gia vào Liên đoàn Mười môn phối hợp quốc tế (UIPM - International Modern Pentathon Union) để giải quyết các vấn đề gia nhập vào Thế vận hội. Một cuộc hội thảo được diễn ra với sự tham gia của 30 Liên đoàn của các nước thành viên vào năm 1988 và kết quả sơ bộ là đồng ý gia nhập UIPM. Họ cùng nhau thống nhất cho giải Ba môn phối hợp vô địch thế giới cự li Olympic  sẽ được diễn ra vào năm 1989 ở Avignon, Pháp.

McDonald nhận thấy việc gia nhập vào UIPM là điều không ổn. Sau một vài buổi thảo luận, McDonald và các cổ đông cho rằng Triathlon sẽ mất quyền tự quyết nếu là thành viên của UIPM và họ sẽ không có quyền trong việc định hướng phát triển bộ môn non trẻ này.

Từ UIPM đến ITU đến Thế vận hội.

Mùa xuân sau đó, phái đoàn đến từ 30 liên đoàn lại gặp nhau ở Avignon trong một nỗ lực để tổ chức và quyết định xem vào UIPM có phải là quyết định đúng hay không. Sau ba ngày tranh luận nảy lửa, các thành viên của các liên đoàn quyết định thành lập nên ITU (Internation Triathlon Union) và sẽ độc lập hoàn toàn với UIPM. McDonald được chỉ định là Chủ tịch đầu tiên của ITU và văn phòng cũng sẽ được đặt tại Vancouver, nơi ông đang điều hành giải Triathlon Canada cùng với người trợ lí lâu năm của mình là Loreen Barnett, sau này cũng trở thành Tổng thư ký của ITU.

Kể từ đây, Triathlon đã một tổ chức có đầy đủ chức năng liên đoàn quốc tế. McDonald được mời vào Hội nghị của IOC năm 1991 để bắt đầu công tác vận động các liên đoàn và thành viên từ các Ủy ban Olympic Quốc gia (NOC - Nation Olympic Committee) cho việc công nhận ITU là một liên đoàn quốc tế (IF - Internation Federation). Ông ấy nhận được sự ủng hộ từ 75 thành viên NOC cũng như hỗ trợ từ FINA (Liên đoàn bơi lặn Quốc tế), UCI (Liên đoàn Xe đạp Quốc tế) và IAAF (Liên đoàn Điền kinh thế giới) để trở thành một tổ chức độc lập. Triathlon vậy là đã trở thành một trong 15 Liên đoàn được công nhận bởi IOC nhưng vẫn chưa được vào Chương trình Thế vận hội. Phải mất 3 năm sau kể từ những ngày đi vận động với những nỗ lực của McDonald, Triathlon mới được định đoạt là đưa vào khung chương trình tại Hội nghị IOC năm 1994 ở Paris. Để rồi từ đây, giải mở màn đầu tiên ở Thế vận hội mùa hè năm 2000 ở Sydney với phần đạp xe sử dụng luật núp gió.

Ở nội dung của Nữ năm 2000, vận động viên nước Thụy Sĩ Brigitte McMahon đã vượt qua ứng cử viên vô địch của nước chủ nhà Michellie Jones để nhận Huy chương vàng đầu tiên ở ngay Nhà hát Sydney Opera nổi tiếng. Bốn năm sau đó, sau khi về đích ở vị trí thứ 10 ở kì Thế vận hội 2004 ở Athens, McMahon bị phát hiện sử dụng chất cấm EPO và cô cũng giã từ luôn sự nghiệp quốc tế nhưng vẫn giữ được chiếc huy chương vàng đó. Vào ngày thi đấu hôm sau ở Sydney là nội dung Triathlon của Nam, VDV người Canada Simon Whitfield đã giành chiến thưởng sau màn tăng tốc kinh dị để vượt qua VDV người Đức Stephan Vuckovic. Tám năm sau đó ở Bắc Kinh, Whitfield giành thêm được một Huy chương bạc nữa để cùng với Nam VDV nước New Zealand Bevan Docherty (Bạc ở Athens và Đồng ở Bắc Kinh) là những người có 02 Huy chương ở Triathlon tính đến thời điểm này.

Thành công ở Cự li ngắn và dài.

Một số VDV có tiếng ở các giải ITU khi chuyển từ cự li ngắn và đã gặt hái được nhiều thành công cho các cự li dài. Một trong những người sở hữu Huy chương Olympic và chức vô địch IRONMAN World Championship là Michellie Jones. Cô ấy "về hưu" sau các giải ở ITU vào năm 2003 và lên ngôi cao nhất ở giải IRONMAN World Championship vào năm 2006. Gần đây hơn, cả hai nhà vô địch ở Kona năm 2015 đều được tôi luyện từ các lò của ITU. Jan Frodeno trở thành người đầu tiên vô địch ở Olympic (Bắc kinh 2008) và Ironman. Daniella Ryf, nhà vô địch nữ Kona 2015 dù thành tích ở Olympic không ấn tượng bằng (về thứ 7 ở Bắc Kinh 2008) nhưng những kĩ năng và sức mạnh đã được tích lũy từ đó.

Việc đạt chuẩn để tham dự vào Thế vận hội là do các Ủy ban Quốc gia đưa ra các tiêu chí khác nhau. Ở Rio năm nay, sẽ có 42 Liên đoàn (một kỉ lục) sẽ có các VDV đại diện tranh tài, bao gồm 6 thành viên mới (Jordan, Na Uy, Puerto Rico, Israel, Barbados và Azerbaijan). Kì thi tuyển các VDV được tranh tài ở thế vận hội sẽ được diễn ra 2 năm trước sự kiện và bắt đầu bằng giải ITU World Triathlon ở Yokohama và kết thúc ở đây. Trong khoảng thời gian này, các VDV sẽ tích lũy điểm số cho các liên đoàn của mình. Liên đoàn nào đạt điểm cao nhất sẽ có tối đa 3 VDV (Nam và Nữ) được xuất phát ở vạch.  Sẽ có 112 VDV, bao gồm 56 Nam và 56 Nữ sẽ tranh tài ở Triathlon mùa hè này.

Ba môn phối hợp sẽ lần thứ 5 xuất hiện ở các kì thế vận hội vào tháng 8 này. Cũng như năm khởi điểm, sẽ có 02 ngày tranh tài khác nhau. Nội dung của Nam sẽ diễn ra vào ngày 18/8 và của Nữ là 20/8.

Xem chi tiết hơn ở rio2016.com

-------------------------------------------------------------

Một số chú thích của Blog:
- John Collins và Judy: được xem là những người sáng lập ra giải ở Kona.
- Eddy Merckx: huyền thoại đạp xe, vô địch 5 lần Tour De France.
- Gordon Haller: nhà vô địch đầu tiên của IRONMAN lúc đó đang là tài xế taxi.
- Valerie Silk: được xem bà mẹ của IRONMAN với các thể thức và mô hình vẫn dùng cho ngày nay.
- Les McDonald: Chủ tịch đầu tiên của ITU, ngồi ghế từ 1989 - 2008.
- Juan Antonio Samaranch: Chủ tịch IOC, ngồi ghế từ 1980 - 2001, mất năm 2010.

DNIM 2016 - Bệnh hình thức thế này thì dẹp quách nó đi cho rồi.

Tôi dùng cái tiêu đề đó là con nhẹ trong thời buổi giữa những cơn bão giật tít, câu viu, dùng những từ "vi dịu" như bây giờ. Và cũng nói luôn là lâu nay cái Blog này tôi muốn giữ một quan điểm trung dung nhất nhưng quả thật sau giải Da Nang International Marathon (DNIM) 2016 thì tôi phải viết ra những dòng này. Lời lẽ có lẽ khá nặng tai nhưng quả thật tôi không thể đặng đừng.

Đây, hình tôi về đích khi chưa đến 6h sáng. Rất mát mẻ và dễ chịu

Vụ việc có lẽ cũng chẳng có gì. Thế nên cho tôi dông dài đôi chút về cái Report 10K của tôi trước đã nhé.

Tôi và tất cả các anh em trong nhóm cũng như các bạn từ khắp nơi đổ về để tham gia một trong những giải Marathon hiếm hoi của năm ở cái xứ mình. Năm nay tôi quả thật không có hứng tham gia một phần cũng để giữ chân cho thời gian sắp đến. Nhưng rồi không khí háo hức trên nhóm lại lôi cuốn tôi và quả thật tôi cũng muốn tham dự. Đến sát ngày, được tin ông khách hàng ở Quảng Trị không vào dự thi được và tôi gọi điện xin ngay cái BIB và 10K là nội dung tôi sẽ tranh tài (dùng từ hơi bị oách) vào sáng sớm thứ bảy.

Vẫn là những không khí đó, cuồng nhiệt, lôi cuốn và những lời chúc phúc, động viên nhau trước khi mỗi người bước vào từng lượt xuất phát. 10K của tôi chạy sau cùng khi các bạn 42K và 21K đã lần lượt bung lụa. Tôi chạy không đồng hồ, không nhịp tim và với 10K tôi mong muốn được tận hưởng nhất. Quang cảnh tĩnh lặng ngay sau khi xuất phát hòa cùng với tranh tối tranh sáng của vùng biển Đà Nẵng quả thật làm tôi như lịm đi.

Rồi tôi bắt kịp nhóm 21K xuất phát trước 10 phút. Đông phết. Thế là lạng lách, đánh võng để tách khỏi đám đông (vì tôi đang chạy 10K nên tha hồ sải bước). Trời hực sáng lên khi quay trở lại vạch xuất phát và chỉ còn 4k nữa là xong. Đoạn đường chạy, tôi dễ dàng nhận dạng được các bạn đang chạy ngược chiều để về đích. Tôi đang xếp thứ 7 của Nam và thứ 9 chung cuộc. Quả thật, top 10 là cái mà tôi nhắm đến lúc này và càng củng cố hơn khi tôi thấy các bạn bám sau tôi ở một quãng cách an toàn khi đổi hướng chạy. Tôi băng về đích rất thoải mái thong thả để rồi nghe cái tiếng set đánh ngang tai là anh chạy hết 56 phút từ một bạn mặc áo đen Organiser. Cái gì thế này, đừng tưởng tôi không có đồng hồ rồi ưng phán gì là phán. Mà thôi, tôi không để ý vì đã xác định chạy vui thôi mà nên tôi vào lấy xe đạp chạy đi hỗ trợ đồng bọn. À quên, trước khi đi thì chụp chọt tí và hỏi anh chàng người Na Uy về trước tôi thì hắn bảo về 45 phút 34 giây. Tôi về sau ổng tầm 200-300 m nên chắc tầm 47 phút. Biết thế cái đã và lên đường làm nhiệm vụ.

PR mới nè. Oách nhé nhưng đáng tiếc là không mang tên tôi. Không sao, PR của mình thì mình biết thôi.

Rồi xong phần Report, và kết thúc cuộc thi, tôi và chúng bạn qua một quán ăn để cùng nói về những khoảnh khắc trong cuộc thi. Tất cả đều rất đẹp và đáng trân trọng vì đó là những nỗ lực của mỗi người. Các bạn đã đến đây, cùng nhau xây nên những tinh thần cho thể thao cộng đồng thì đó là điều hết sức trân quý.

Và rồi

Trong buổi ăn trưa, Quang, người về đích thứ hai nội dung Marathon Nam có nói đến việc sửa thành tích từ phía Ban tổ chức. Tôi hết sức hốt hoảng và phải bảo là dừng ngay chuyện đó lại vì việc đó sẽ tạo ra một áp lực rất lớn lên Quang. Chúng ta chạy như thế nào, thành tích của chúng ta ra sao là điều cần phải để như vậy. Ngoài ra còn có rất nhiều thứ hay ho để anh em mổ xẻ về thứ hạng nữa. Nói chung là khá lộn xộn. Câu chuyện chắc là sẽ dừng ở đó nếu không có chuyện này.

Tối thứ hai, sau một ngày lướt facebook để lai và còm liên tục, tôi mới thong thả bật bài báo từ kenh14 (rất đặc trưng với kiểu giật tít "hàng chục km") cũng chỉ để xem mình có may mắn lọt vào khuôn hình nào ở báo để đem khoe vợ cho vui. Chẳng có gì sất. Nhưng rồi tôi lại thấy cái thông tin về kết quả như thế này.

Hình chụp từ bài báo, để nguyên link cho nó máu.

Một sự dối trá quá sức trắng trợn. Vì sao cần phải làm như vậy? Thành tích của bạn Quang đã được (hay bị) sửa lại thành 2h51p25s trong khi ai cũng biết thành tích của bạn là 3h09m16s. Trớ trêu thay, thành tích đó lại được lấy từ trang web của chính Ban Tổ Chức ở đây.

Kêt quả của Quang được lưu trữ trên FB của nhóm

Chưa hết, hãy nhìn thời gian của các bạn xếp đầu ở Nội dung Nam - Nữ 21K. Tất cả đều được tút tát lại đến mức độ số giây đều là là số 00 tròn trĩnh. Thậm chí, người về nhất Nữ 21K còn có thành tích tốt hơn Nam. Các bạn trong Ban Tổ chức ơi. Các bạn make-up thì cũng làm cho khéo chứ. Làm không khéo mà còn thô và vụng thế này thì khó mà lừa được con nít.

Zoom vô cái 21K để cho rõ luôn nhé

Mà vì sao các bạn phải đưa ra những con số như vậy? Các bạn cần những người đọc bị choáng ngợp trước thành tích này à hay là các bạn cần số đẹp để làm các báo cáo gửi các cấp. Chúng tôi, những người tập luyện thể thao chân chính không cần những con số ảo như vậy. Chúng tôi biết khả năng của chúng tôi, chúng tôi vui mừng vì những cải thiện và rất căm ghét những trò gian lận.

Các bạn đang làm như vậy là giết chết cái cộng đồng Chạy bộ đang còn rất trẻ không những ở Đà Nẵng mà còn ở Việt Nam nữa đó. Nhắc đến chuyện chết chóc ở đây, sẵn tiện, tôi sẽ nói luôn về hai việc. Các bạn thông cảm nhé, đang rất giận nên thường những cái gì không hay sẽ lại ùa về. Đó là việc giảm đến 50% phí đăng kí tham gia DNIM 2016, các bạn đang rất xem thường những người đã lên một plan về tham dự và ý nghĩa của Early Bird. Đó là, danh sách tổng số VDV tham gia, liệu có đúng với số 1,283 (402+ 556 + 325) người tham gia không? Tôi buộc phải nghi ngờ là không vì thực tế là không thể có trên 1,000 người được. Đó là ý kiến chủ quan của con mắt quan sát. Thế nên tôi tra lại các trang kết quả từ các giải gần đó.

Và đây.

- Kết quả HCM Run 2015. Khi click vào thì Page Not Found.
- Kết quả HCMC Run 2016. Khi click vào chi tiết thì Một trang chết.
- Kết quả DNIM 2016. Liệu có trang Full List như của năm 2015 không. Tôi đang muốn xem để cộng lại có đủ 1,283 người tham gia 3 nội dung như đề cập ở trên không?

Thế đấy. Pulse là một công ty lớn và có thể khẳng định là số một ở Việt Nam về việc tổ chức các sự kiện thể thao. Nhưng quả thật các bạn làm tôi quá thất vọng. Tôi từng là những người thụ hưởng những bất cập do các bạn đưa ra và rất xấu hổ về những cái mà tôi nhận được từ đó.

Tôi sẽ tham gia Challenge được tổ chức bởi Pulse ở Nha Trang vào tháng 09 sắp tới.